Εναέριος πρεσβευτής της Ελλάδας

Ξεκινώντας από το κύριο θέμα του διακόσμου, αυτό δεν είναι άλλο βέβαια από την εντυπωσιακή αρχαιοελληνική παράσταση στο κάθετο πτέρωμα.

c130_11_s«Σε αυτή την περιοχή θελήσαμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας και κατά συνέπεια την προσοχή του κόσμου. Εξάλλου, η επιφάνεια εκεί είναι τόσο μεγάλη και το σχέδιο τόσο επιβλητικό, που ουσιαστικά δεν χρειαζόταν να κάνουμε κάτι ιδιαίτερο σε άλλο σημείο. Μάλιστα νοιώσαμε πως οτιδήποτε άλλο και εάν προσθέταμε αλλού, θα ήταν υπερβολή. Πιθανότατα δε, να μείωνε και το impact του Ηρακλή στην ουρά. Για τον λόγο αυτό βάλαμε μικρά και λίγα επιμέρους διακριτικά στοιχεία στο υπόλοιπο αεροσκάφος. Τώρα όσον αφορά το κυρίως θέμα, τον Ηρακλή, το σκεπτικό με βάση το οποίο καταλήξαμε στη συγκεκριμένη επιλογή είναι πολύ συγκεκριμένο. Το αεροπλάνο θα ταξίδευε στη Βρετανία σε μια εποχή που γίνετε λόγος για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, έτρεχε και ψηφοφορία στο διαδίκτυο προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οι ίδιοι οι Βρετανοί επιθυμούν την επιστροφή των μαρμάρων, ενώ σε μια άλλη διεθνούς ακτινοβολίας ψηφοφορία στο διαδίκτυο η Ακρόπολη πάλευε (σ.σ.: και τελικώς απέτυχε) να ενταχθεί στα 7 νέα θαύματα του κόσμου. Απέναντι λοιπόν σε όλες αυτές τις προκλήσεις, εμείς επιλέξαμε να δημιουργήσουμε έναν διάκοσμο που να προωθεί το ελληνικό πνεύμα και τον ελληνικό πολιτισμό», εξηγεί ο άνθρωπος που βρίσκεται πίσω από τη σύλληψη του εντυπωσιακού αυτού διακόσμου, ο Δημήτρης Σπάρος. Με δεδομένο ότι αντανακλώντας τον διεθνή χαρακτήρα των αποστολών της 356 ΜΤΜ όλα τα αεροσκάφη της φέρουν δίγλωσσα λογότυπα (στα ελληνικά στην αριστερή πλευρά της ατράκτου και στα αγγλικά στη δεξιά πλευρά της), το ειδικά διακοσμημένο αεροπλάνο της σχεδιάστηκε με το ίδιο σκεπτικό.

Έτσι, η αριστερή επιφάνεια του κάθετου πτερώματος αναγράφει Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΑΘΛΟΥΣ ΟΠΟΥΔΗΠΟΤΕ ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ και αντίστοιχα η δεξιά επιφάνειά του αναγράφει EXPANDING THE LEGENDARY FEATS OF HERCULES, με την τελευταία λέξη της αγγλικής φράσης να εμφανίζεται με ελαφρά μεγαλύτερου μεγέθους χαρακτήρες. Τα λογότυπα αυτά συμπληρώνονται στη βάση του κάθετου σταθερού από τις λέξεις 170.000 ΩΡΕΣ… και 170.000 HOURS… αντίστοιχα, δίνοντας έτσι απτή απόδειξη για το τι είδους προσφορά έχει χαρίσει στη χώρα μας στη διάρκεια των τελευταίων 32 ετών ο συνδυασμός αυτός που ακούει στο όνομα 356 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών & C-130 Hercules! Σημειώνεται δε ότι στο πλαίσιο εναρμόνισης τού όλου σχεδίου με την ελληνική μυθολογία επιλέχθηκε για όλα τα σημεία του διακόσμου αρχαιοελληνική γραφή, κάτι βέβαια που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ομολογουμένως παράταιρη (και μάλλον ψυχρή) γραμματοσειρά Arial με την οποία είναι γραμμένα τα λογότυπα της ΠΑ σε όλα τα ελληνικά C-130 (και όχι μόνο). Ίσως μάλιστα με την ευκαιρία αυτή να αξίζει η ΠΑ να εξετάσει το ενδεχόμενο αλλαγής της γραμματοσειράς που χρησιμοποιεί σε όλους τους τύπους αεροσκαφών που φέρουν το όνομά της με κάποια αντίστοιχη αρχαιοελληνικής μορφής. Γιατί, όταν ως χώρα έχεις τη (μοναδική στον πλανήτη) δυνατότητα να καταδεικνύεις την ταυτότητα σου –ακόμη και σε εκείνους πουc130_04_s

Στα επιμέρους στοιχεία της ειδικής διακόσμησης του C-130H περιλαμβάνονται επίσης, τα ανασχεδιασμένα… «εθνόσημα», ο αριθμός σειράς του αεροσκάφους και το έμβλημα της 356 ΜΤΜ. Εξετάζοντας τα στοιχεία αυτά με μια πιο διεισδυτική ματιά ο αναγνώστης παρατηρεί αμέσως τη διαφοροποίηση που φέρουν τα πλευρικά εθνόσημα (roundels) επί της ατράκτου (καθώς εκείνα που βρίσκονται επί των άνω και κάτω επιφανειών της πτέρυγας παρέμειναν ως είχαν, ενώ εκείνα του κάθετου σταθερού απαλείφθηκαν τελείως) σε σχέση με τα κανονικά roundels όλων ανεξαιρέτως των αεροσκαφών της ΠΑ. Αν και στο ζήτημα αυτό κάποιοι θα μπορούσαν να εγείρουν θέμα ότι ένα εθνόσημο απλά… δεν διακοσμείται, οι εμπνευστές του διακόσμου του ελληνικού C-130 θεωρούν ότι αυτή η καλλιτεχνική επέμβασή τους κινείται εντός των ορίων του επιτρεπτού, καθώς, αφενός άφησαν απείρακτα τα υπόλοιπα εθνόσημα, αφετέρου διατήρησαν τα εθνικά μας χρώματα στα αναμορφωμένα «εθνόσημα», τα οποία μάλιστα θεωρούν ότι μοιάζουν με πραγματικά εθνόσημα παρατηρώντας το αεροσκάφος από μακριά, αν και το τελευταίο αυτό αποτελεί μάλλον ένα υποκειμενικό συμπέρασμα.

Στην πράξη, το νέο πλευρικό «εθνόσημο» είναι ελαφρά μεγαλύτερης διαμέτρου από το κανονικό και έχει τοποθετηθεί ακριβώς επάνω από αυτό. Η μεγαλύτερη διάμετρός του σχετίζεται με τη ζώνη κυανού χρώματος που δημιουργήθηκε περιμετρικά, προκειμένου να φιλοξενήσει γραμμικές παραστάσεις των 12 Άθλων του Ηρακλή, βασισμένο σε μια παλαιότερη ιδέα του Ανθυποσμηναγού (ΤΥΜ) Δημήτρη Ελένη. Στο εσωτερικό του και επί λευκού φόντου προβάλλεται η κεφαλή του Ηρακλή να κοιτάζει πάντα προς τα εμπρός, η οποία ως απεικόνιση προέρχεται από την παράσταση στο κάθετο σταθερό, με ορισμένες πολύ μικρές τροποποιήσεις (κλίση κεφαλής και χρώμα). Ο αριθμός σειράς του αεροσκάφους, το 752 δηλαδή, μετακινήθηκε από το κάθετο σταθερό (όπου είναι η προβλεπόμενη θέση του) στο ρύγχος του αεροσκάφους, προκειμένου να μην διαταράσσει την αρμονία της σύνθεσης του ουραίου πτερώματος. Ωστόσο, αποδόθηκε με τέτοιο χρωματισμό αλλά και στυλ αρχαιοελληνικής γραφής, ώστε να εναρμονίζεται πλήρως με τη συνολική φιλοσοφία του διακόσμου. Δοθείσης της ευκαιρίας αυτής, νομίζουμε ότι η συγκεκριμένη κίνηση (αποτύπωση του s/n και στο ρύγχος) που υλοποιήθηκε στην περίπτωση του επετειακού C-130 θα πρέπει να εφαρμοστεί συνολικότερα σε ολόκληρο τον στόλο των Hercules της ΠΑ, προκειμένου να διευκολύνεται η αναγνώρισή τους στο έδαφος από το προσωπικό της ΠΑ.

Ολοκληρώνοντας πάντως την αναφορά για τον σειριακό αριθμό του επετειακού Hercules, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι βάσει των αρχών της φυσικής και της αεροδυναμικής το συγκεκριμένο τμήμα του επετειακού διακόσμου αποτελούσε το πλέον επικίνδυνο προς αποκόλληση εξαιτίας των εξαιρετικά ισχυρών δυνάμεων που αναπτύσσονται στο συγκεκριμένο σημείο της ατράκτου, τόσο λόγω της κλίσης και του μετώπου που αυτή εμφανίζει κατά την πλεύση όσο και εξαιτίας του ρεύματος αέρος που οδηγείται εκεί από το radome του αεροσκάφους. Αυτά στη θεωρία βέβαια, γιατί η πράξη ήρθε να αναιρέσει αρχές και πιθανότητες, όπως θα δούμε στη συνέχεια αυτού του αφιερώματος.

Από τα στοιχεία που περιελάμβανε το τελικό σχέδιο διακόσμησης και που παρά ταύτα δεν υλοποιήθηκαν καθόλου ήταν και η αποτύπωση μιας σειράς που αποτελούνταν από 4 εμβλήματα στο πρόσθιο τμήμα του αεροσκάφους, κάτω από τις λέξεις ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ (στην αριστερή πλευρά) και HELLENIC AIR FORCE (στη δεξιά πλευρά). Συγκεκριμένα, αφαιρέθηκαν τα εμβλήματα του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, της Διοίκησης Αεροπορικού Υλικού και της 112 Πτέρυγας Μάχης, τα οποία ουσιαστικά συμβόλιζαν (με ιεραρχική σειρά) όλα τα προϊστάμενα κλιμάκια της 356 ΜΤΜ, ενώ το μόνο έμβλημα που τελικά παρέμεινε ήταν αυτό της Μοίρας. Αυτό μάλιστα προσαρμόστηκε και στα αγγλικά, ώστε στην αποτύπωσή του στη δεξιά πλευρά της ατράκτου να εναρμονίζεται με τις αγγλικές λέξεις άνωθέν του. Σε κάθε περίπτωση πάντως εμείς, από πλευράς μας, θα θέλαμε να δώσουμε τα εύσημα στους εμπνευστές του σχεδίου για την κίνησή τους να συμπεριλάβουν τα 4 αυτά εμβλήματα στην πρότασή τους, καθώς, εάν είχαν τελικώς υιοθετηθεί, θα ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία της ΠΑ που ο συμβολισμός ενός διακόσμου θα ξέφευγε από τα στενά όρια μιας Μοίρας και θα συμπεριελάμβανε ευρύτερη προβολή και όλων ανεξαιρέτως των προϊστάμενων κλιμακίων!

Με την ολοκλήρωση της παρουσίασης των επιμέρους στοιχείων του θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο εντυπωσιακός ειδικός διάκοσμος επί του συγκεκριμένου C-130Η πέραν της διεθνούς μοναδικότητάς του από πλευράς αισθητικού αποτελέσματος, φέρει για τα ελληνικά δεδομένα και μια άλλη σημαντική καινοτομία η οποία έχει σχέση με τη σύνθεσή του. Στο πλαίσιο αυτό, ο διάκοσμος του Hercules βασίζεται κυρίως σε ευμεγέθεις τυπωμένες παραστάσεις επάνω σε αεροπορικού τύπου αυτοκόλλητη μεμβράνη και όχι σε βαφή του αεροπλάνου, όπως οι περισσότεροι νομίζουν. Σημειώνεται δε ότι η συγκεκριμένη μεμβράνη προορίζεται καθαρά για αεροπορικές εφαρμογές και για την περίπτωση του επετειακού C-130 χρειάσθηκε να εισαχθεί αποκλειστικά από το εξωτερικό. Μια επιλογή η οποία, ένεκα μιας σειράς γεγονότων που θα παρουσιάσουμε στις επόμενες γραμμές, αποδείχθηκε μονόδρομος για την 356 ΜΤΜ, παρά το γεγονός ότι η αρχική πρόθεση της Μοίρας αφορούσε σε βαφή του αεροσκάφους παρά σε χρήση αυτοκόλλητων. Η «αναγκαστική» υιοθέτηση αυτοκόλλητης διακόσμησης στάθηκε επίσης αιτία για την εγκατάλειψη μιας εκ των αρχικών εικαστικών προτάσεων για το συγκεκριμένο αεροσκάφος.

«Επρόκειτο για μια πολύ εντυπωσιακή διακόσμηση η οποία “έπαιζε” πολύ δυνατά ως υποψηφιότητα και η οποία, εν αντιθέσει με την επιλογή που τελικά υλοποιήσαμε, εστίαζε τον διάκοσμο στο ρύγχος του Hercules αντί στην ουρά του. Κύριο θέμα εκείνης της διακόσμησης ήταν η απεικόνιση του μυθικού Ηρακλή ως nose-art να “συνθλίβει” το αεροπλάνο και να βγαίνει από μέσα του. Μέχρι εδώ όλα καλά, αλλά μετά σκεφτήκαμε, “και τι θα γίνει, εάν για οποιονδήποτε λόγο ξεκολλήσει το αυτοκόλλητο από το ρύγχος;”. FOD που θα έπεφτε κατευθείαν επάνω στους κινητήρες και τις έλικες του αεροπλάνου! Αυτό ήταν αρκετό για να μας κάνει να μετακινήσουμε το κύριο θέμα μας από το ρύγχος σε ασφαλέστερο σημείο του αεροσκάφους. Και βέβαια, τι καλύτερο από έναν ΤΕΡΑΣΤΙΟ “καμβά” στη μορφή του κάθετου πτερώματος του C-130! Μπορείς να φτιάξεις απίθανα πράγματα, όταν έχεις στη διάθεσή σου μια καθαρή επιφάνεια 11,30 x 7,70 μέτρων!», καταλήγει χαμογελώντας με νόημα ο Ανθυπασπιστής Δ. Σπάρος.

δεν γνωρίζουν τη γλώσσα σου– απλά και μόνο μέσω της χρήσης μιας συγκεκριμένης (μοναδικής) μορφής γραμματοσειράς, οφείλεις να αξιοποιείς κάθε τέτοιο οπτικό-συνειρμικό στοιχείο προς όφελός σου.